Handhavingsinzet

Het aantal externe meldingen over mogelijk misbruik of oneigenlijk gebruik van regelingen is in 2022 met 19% gedaald. Het aantal interne meldingen was in 2022 iets hoger dan in 2021 (3%).

Tabel Signalen over mogelijk misbruik en oneigenlijk gebruik

UWV genereert vanuit de systemen ook zelf signalen die worden onderzocht. Daarnaast verzamelden we tot voor kort informatie op basis van een volledig willekeurige steekproef van de cliëntpopulatie. Omdat we ons hiermee niet alleen richten op al bekende risico’s, levert deze steekproef een bijdrage aan een beter risicomanagement. Vanwege capaciteitsproblemen zijn er in 2022 ruim 5.000 minder signalen gegenereerd dan vorig jaar.

Overtredingen inlichtingenplicht

We wijzen uitkeringsgerechtigden erop dat ze verplicht zijn om relevante wijzigingen zoals vrijwilligerswerk, vakantie of verhuizing tijdig en volledig aan ons door te geven. Met behulp van bestandsvergelijkingen, telefonische controles en huisbezoeken controleren we of ze zich hieraan houden. Zo niet, dan moeten ze het te veel ontvangen bedrag terugbetalen. Daarbij kan een boete of waarschuwing worden opgelegd. Ook kunnen we in bepaalde gevallen aangifte doen bij het Openbaar Ministerie, dat vervolgens kan overgaan tot een strafrechtelijke vervolging. Verreweg de meesten van de ruim 1,1 miljoen mensen die van ons een uitkering ontvangen willen zich aan de regels houden: we constateerden in 2022 10.300 overtredingen van de inlichtingenplicht voor een bedrag van € 15,3 miljoen (in 2021 voor een bedrag van € 17,7 miljoen). We vinden het belangrijk dat de sanctie die we opleggen in verhouding staat tot de begane overtreding. Een boete leggen we alleen op bij zware overtredingen; bij lichtere overtredingen volstaan we met een waarschuwing. Als de mate van verwijtbaarheid gering is, leggen we geen van beide op. In 2022 legden we boetes op voor een bedrag van € 2,0 miljoen (in 2021: € 2,5 miljoen). Het aantal en aandeel opgelegde waarschuwingen is gestegen. Deze stijging doet zich vooral voor bij de Ziektewet, waar bij te late hersteldmelding een waarschuwing wordt gegeven.

Tabel Overtredingen inlichtingenplicht

• *Dit is een afgerond aantal, het exacte aantal is 46 (2021: ook 46).

Overtredingen inspanningsplicht

Uitkeringsgerechtigden met arbeidsvermogen zijn verplicht zich voldoende in te spannen om werk te vinden. WW‑gerechtigden moeten verantwoording afleggen over hun sollicitatieactiviteiten. Wie zich aantoonbaar onvoldoende inspant, kan worden gekort op zijn uitkering.

Tabel Overtredingen inspanningsplicht