Gegevensdienstverlening
Om het voor burgers, werkgevers en gegevensafnemers gemakkelijker te maken werken we aan verbetering van de loonaangifteketen en de polisadministratie.
We gaan hier in op de initiatieven die de loonaangifteketen robuuster maken en op onze applicatie configureerbare webservice waarmee we realtime gegevens op maat kunnen aanleveren aan interne en externe afnemers.
Loonaangifteketen en polisadministratie
De loonaangifteketen (LAK) is een samenwerkingsverband van de Belastingdienst, UWV en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In deze keten worden gegevens één keer opgevraagd en vervolgens aan verschillende afnemers beschikbaar gesteld. Door hergebruik van geregistreerde gegevens bespaart de overheid op uitvoeringskosten, worden de administratieve lasten voor werkgevers verlaagd en ondervinden burgers meer gemak. Eind augustus 2023 stonden er 21,0 miljoen actuele inkomstenverhoudingen van ruim 13,9 miljoen mensen in de polisadministratie geregistreerd. Ook in onze dienstverlening voor gegevensafnemers brengen we voortdurend verbeteringen aan en passen we waar mogelijk maatwerk toe. Ons uitgangspunt is dat we kwalitatief hoogwaardige data leveren waar burgers, werkgevers en onze zakelijke relaties echt mee geholpen zijn. Een team van specialisten staat de organisatie bij met raad en daad op het gebied van de kwaliteit van en het veilig omgaan met gegevens. Hierdoor komen eventuele problemen en risico’s sneller aan het licht en worden er eerder de juiste oplossingen gevonden om onze dienstverlening te verbeteren.
De loonaangifteketen heeft zich sinds de start in 2007 ontwikkeld tot een van de grootste informatieketens van Nederland, de gegevensaorta voor inkomensgegevens. UWV, de Belastingdienst en het CBS willen de loonaangifteketen continu verder verbeteren. Er loopt hiervoor een aantal belangrijke initiatieven.
Het eerste is versneld digitaal terugkoppelen, waardoor werkgevers eerder worden gewezen op verkeerde gegevens in hun aangifte. Doordat deze gegevens dan ook sneller worden hersteld, verbetert de kwaliteit van de gegevens in onze polisadministratie. Hierdoor neemt ook de kwaliteit toe van de UWV-leveringen aan gegevensafnemers en verbetert de dienstverlening van deze afnemers. Hiervoor zijn twee opties onderzocht, waarvan één onderzoek nog loopt. Over de uitkomsten van het andere onderzoek moet nog besluitvorming plaatsvinden.
Het tweede initiatief is om onder andere pensioenfondsen volledig op de loonaangifteketen aan te sluiten, waardoor deze niet langer apart gegevens van werknemers bij hun werkgevers hoeven op te vragen en hun premieberekeningen volledig kunnen baseren op de gegevens uit de loonaangifteketen. Kennis- en standaardisatie‑instituut voor de financiële dienstverlening SIVI, de Pensioenfederatie en het Ketenbureau Loonaangifteketen onderzoeken op dit moment of het toevoegen van zeven elementen aan de loonaangifte ertoe zal leiden dat pensioenfondsen daadwerkelijk zullen aansluiten op de loonaangifteketen. Hiervoor is een businesscase gemaakt; de uitkomsten hiervan worden gebruikt voor gesprekken met de stakeholders van pensioenfondsen die tot in 2024 zullen doorlopen. Omdat voor het door UWV leveren van de desbetreffende gegevens een wettelijke basis nodig is, gaat het om een meerjarig traject.
Het derde initiatief is om te onderzoeken wat er nodig is om de loonaangifteketen op een meer maatschappelijk verantwoorde wijze te laten rapporteren over integriteit van gegevens. Dat is onder andere nodig omdat het financiële belang van de keten toeneemt, de uitwisseling van gegevens groeit en de afnemers hierom vragen. De Belastingdienst en UWV hebben beide een eigen risicosessie gehouden, voorafgaand aan een centrale risicosessie met ook het CBS en het Afnemersoverleg loonaangifteketen (AOL). In vervolg op de sessies is besloten om twee pijlers uit te werken: incidentmanagement en een risico‑evaluatieproces (hoe wordt de integriteit van de gegevens geborgd). Het incidentmanagementproces is in juni uitgewerkt. Gegevensafnemers willen bij grote incidenten zelf een inschatting kunnen maken wat zij met de geleverde gegevens doen. Er wordt nu onderzoek gedaan naar een centrale plek waar verstoringen kunnen worden vermeld. In afwachting van de uitkomsten van de integrale frauderisicoanalyse op de polisadministratie die in 2024 start, is het risico‑evaluatieproces voorlopig opgeschort. In de tussentijd wordt met gegevensafnemers besproken waaraan een minimale maar wel voldoende controlverklaring op de loonaangifteketen voor hen moet voldoen.
Configureerbare webservices
Met de applicatie configureerbare webservice (CWS) kunnen we realtime persoons-, werknemers- en loonaangiftegegevens op maat leveren aan zowel interne als externe afnemers. We zorgen er daarbij voor dat de afnemer niet meer krijgt dan exact nodig is en alleen wat deze (juridisch) mag ontvangen. Er zijn nu vijf configureerbare webservices: de CWS‑loonaangiftegegevens en de CWS‑werkgevergegevens voor externe gegevensafnemers, en de CWS‑persoonsgegevens, de CWS‑handelsregistergegevens en de CWS‑inhoudingsplichtigen (combinatie handelsregister en werkgevergegevens) voor interne gegevensafnemers. Deze laatste maken ook gebruik van de CWS‑loonaangiftegegevens. We werken nu aan het verder uitbreiden van de CWS‑inhoudingsplichtigen, onder andere door nevenvestigingen uit het handelsregister toe te voegen. Steeds meer afnemers die tot nu toe gebruikmaakten van de oude webservices voor loonaangifte- en persoonsgegevens worden aangesloten op CWS. We zijn in gesprek met afnemers van de applicatie Operational Data Store (ODS) over de vraag of we ze de komende jaren kunnen migreren naar CWS. Om dit mogelijk te maken werken we aan een nieuwe, zesde CWS: de CWS‑betaalrelatie, waarin een deel van de functionaliteit van ODS wordt overgenomen. We zien ook dat het gebruik van CWS toeneemt: werden in 2020 ruim 2,8 miljoen CWS‑uitvragen gedaan en in 2021 ruim 7 miljoen, in 2022 waren het er al ruim 22,5 miljoen en in de eerste acht maanden van 2023 zelfs al 42,7 miljoen.